ศัลยกรรมเกาหลี ร้อยไหม ดึงหน้า ฉีดโบท็อกซ์ รอบเอว 360 องศา และอื่นๆ อีกมากมาย เข้าถึงง่าย ไม่ต้องบินไกลถึงเกาหลี ที่ K Beauty Hospital

หลายๆ คนคงจะทราบดีอยู่แล้วว่าการทานผักและผลไม้ให้ครบถ้วนนั้น ย่อมส่งผลดีต่อร่างกาย เหตุที่เป็นเช่นนั้นเพราะในผักและผลไม้อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระนั่นเอง โดยสารตัวนี้ให้คุณประโยชน์มากมาย ทั้งช่วยบำรุงร่างกาย สายตา ผิวพรรณ ชะลอวัย รวมไปถึงช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคร้ายได้อีกด้วย ซึ่งในบทความนี้จะพาไปรู้จักกับสารต้านอนุมูลอิสระว่าคืออะไร และมีส่วนช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของร่างกายอย่างไรบ้าง มาดูกันเลย

1. อนุมูลอิสระคืออะไร
2. สารต้านอนุมูลอิสระ ทำงานอย่างไร?
3. รวม 9 แหล่งอาหาร อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ
4. อาหารเสริม ต้านอนุมูลอิสระ
5. สารต้านอนุมูลอิสระ กับโทษที่ต้องรู้
6. คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับสารต้านอนุมูลอิสระ (FAQ)

           อนุมูลอิสระ คือ โมเลกุลในร่างกายที่ไม่สมดุล ซึ่งเกิดขึ้นได้จากกระบวนการเผาผลาญภายในร่างกาย และปัจจัยภายนอกต่างๆ เช่น แสงแดด มลภาวะ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ฯลฯ โดยสารอนุมูลอิสระจะก่อตัวในร่างกายเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จึงจำเป็นต้องมีสารต้านอนุมูลอิสระเพื่อรักษาสมดุลในร่างกาย แต่เมื่อใดที่ร่างกายมีสารต้านอนุมูลอิสระไม่เพียงพอ อนุมูลอิสระก็จะสามารถสร้างความเสียหายต่อ DNA และเซลล์อื่นๆ ในร่างกาย ซึ่งจะนำไปสู่ปัญหาสุขภาพและเกิดโรคต่างๆ ได้

อนุมูลอิสระ ส่งผลเสียต่อร่างกายอย่างไร

• เมื่ออนุมูลอิสระมีมากเกินไป จะส่งผลเสียต่อร่างกายได้ ดังนี้
• ดวงตาเสื่อมสภาพ ทัศนวิสัยการมองเห็นลดลง
• เร่งกระบวนการแก่ ทำให้แก่เร็วขึ้น
• ผิวพรรณไม่สดใส เกิดริ้วรอย และหย่อนคล้อย
• เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคต่างๆ เช่น โรคพาร์กินสัน โรคอัลไซเมอร์ โรคหลอดเลือดหัวใจ
• อาจนำไปสู่โรคมะเร็งในช่องปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้

           สารต้านอนุมูลอิสระสามารถป้องกันความเสียหายบางส่วนที่เกิดจากอนุมูลอิสระได้ โดยการปรับโครงสร้างอนุมูลอิสระให้เป็นกลาง ระบบต่างๆ ในร่างกายจึงทำงานได้อย่างปกติ นอกจากนี้ยังมีการศึกษาเกี่ยวกับสารต้านอนุมูลอิสระว่ามีส่วนช่วยบำรุงร่างกายได้ดังต่อไปนี้

สารต้านอนุมูลอิสระบำรุงสายตา

           เมื่ออายุมากขึ้น ก็จะเกิดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคจุดรับภาพเสื่อมตามวัย (Age-related macular degeneration หรือ AMD) มากยิ่งขึ้น ซึ่งเป็นภาวะที่จุดรับภาพชัดในจอประสาทตาเสื่อมลง และเป็นสาเหตุของการตาบอดในผู้สูงอายุที่พบได้บ่อยที่สุดอีกด้วย อย่างไรก็ตาม สารต้านอนุมูลอิสระประกอบด้วยวิตามินซีและวิตามินอี ที่ช่วยบำรุงสายตา ลดโอกาสการเกิดโรคทางตา และช่วยรักษาให้ดวงตายังคงมองเห็นได้อย่างยาวนานอีกด้วย

สารต้านอนุมูลอิสระบำรุงหัวใจ

           มีการวิจัยพบว่าผู้ที่รับประทานผักและผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระนั้น สามารถช่วยบำรุงหัวใจ และลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจได้ อย่างไรก็ตาม ผลการวิจัยในอาหารเสริมที่มีสารต้านอนุมูลอิสระนั้น กลับให้ผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน ซึ่งขึ้นอยู่กับปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระในอาหารเสริมด้วย ทำให้การวิจัยที่เกี่ยวกับสารต้านอนุมูลอิสระกับโรคหัวใจนั้นยังอยู่ในระหว่างการศึกษาต่อไป 

สารต้านอนุมูลอิสระบำรุงผิว

           สารต้านอนุมูลอิสระอย่างวิตามินซีและวิตามินอีนั้น มีส่วนช่วยในการบำรุงผิว และชะลอวัย ทำให้อาหารเสริม หรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวส่วนใหญ่มักมีส่วนผสมของวิตามินทั้งสองตัวนี้อยู่ด้วย เพราะวิตามินซีสามารถช่วยปกป้องผิวจากแสงแดด ช่วยให้จุดด่างดำดูจางลง ในขณะที่วิตามินอีช่วยทำให้ผิวนุ่มขึ้น และลดการสูญเสียความชุ่มชื้นของผิวได้

สารต้านอนุมูลอิสระบำรุงเส้นผม

           สารต้านอนุมูลอิสระสามารถบำรุงหนังศีรษะ และเส้นผมได้ตั้งแต่โคนจรดปลาย เพราะการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมที่อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระนั้น จะช่วยเพิ่มการไหลเวียนในรูขุมขน ทำให้สารอาหารสามารถเข้าสู่หนังศีรษะได้ดีขึ้น เมื่อหนังศีรษะได้รับสารอาหารอย่างเต็มที่ ก็จะส่งผลให้เส้นผมมีสุขภาพดี นุ่มสลวย มีความแข็งแรง และไม่ขาดง่ายนั่นเอง

สารต้านอนุมูลอิสระต้านทานโรค

           การทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง อาจลดความเสี่ยงต่อโรคต่างๆ ได้ เพราะสารต้านอนุมูลอิสระจะขับไล่อนุมูลอิสระให้ออกจากเซลล์ และช่วยลดความเสียหายจากการที่เซลล์ถูกทำลายได้ นอกจากนี้ยังมีการศึกษามากมายที่บ่งบอกว่าสารต้านอนุมูลอิสระสามารถช่วยต้านทานโรค เช่น ไลโคปีนช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก ลูทีนช่วยชะลอความเสื่อมของดวงตา และการรับรู้ต่างๆ ได้

           หลังจากที่ได้ทราบถึงประโยชน์ของสารต้านอนุมูลอิสระกันไปแล้ว มาดูกันว่าอาหารประเภทใดบ้างที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ เพื่อให้เลือกทานได้อย่างถูกต้อง และได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่ 

1. วิตามินเอ

           วิตามินชะลอวัย อย่างวิตามินเอมีส่วนช่วยในการบำรุงสายตา พร้อมทั้งยังช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และความการเติบโตของกระดูก สามารถพบวิตามินเอปริมาณมากได้ในมันเทศ แครอท ผักบุ้ง ผักคะน้า นม ตับ และไข่แดง เป็นต้น

2. วิตามินซี

           วิตามินซี เรียกได้ว่าเป็นวิตามินต้านแก่ เพราะสามารถช่วยบำรุงผิว ลดริ้วรอย ช่วยให้กระดูกแข็งแรง อาจช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ หลอดเลือด และโรคมะเร็งได้ ซึ่งวิตามินซีนั้นจะพบได้มากในผลไม้ เช่น ส้ม กีวี่ ฝรั่ง สตรอว์เบอร์รี สับปะรด มะม่วง และในผักอย่างบรอกโคลี ผักโขม พริก เป็นต้น

3. วิตามินอี

           วิตามินอีมีความสำคัญต่อระบบประสาท และระบบสืบพันธุ์ อีกทั้งยังช่วยให้สมอง เลือด และผิวหนังมีสุขภาพดีอีกด้วย โดยสามารถพบวิตามินอีได้ในน้ำมันพืช อะโวคาโด ถั่ว ธัญพืช เป็นต้น

4. ไลโคปีน

           ไลโคปีนมีส่วนช่วยป้องกันผิวหนังจากแสงแดด ที่เป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้เกิดอนุมูลอิสระได้ นอกจากนี้ยังสามารถช่วยบำรุงหัวใจ และอาจลดความเสี่ยงการเกิดเนื้องอกบางชนิดได้ ไลโคปีนจะพบมากในผักผลไม้ที่มีสีแดง เช่น มะเขือเทศ แตงโม แอปริคอต ส้มโอสีชมพู ฝรั่งไส้แดง เป็นต้น

5. ฟลาโวนอยด์

           ฟลาโวนอยด์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระจากกลุ่มพืช ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคมะเร็ง อีกทั้งยังช่วยในเรื่องความจำ และช่วยปรับอารมณ์ให้ดีขึ้นได้ อาหารที่อุดมไปด้วยฟลาโวนอยด์ ได้แก่ ชา ชาเขียว ผลไม้รสเปรี้ยว ไวน์แดง หัวหอม แอปเปิล เป็นต้น

6. ซีลีเนียม

           ซีลิเนียมช่วยให้ระบบต่างๆ ในร่างกายทำงานได้อย่างปกติ ช่วยให้ร่างกายมีการเจริญเติบโตที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้น อาจช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและโรคมะเร็งได้อีกด้วย โดยจะพบสารตัวนี้ได้ในอาหารทะเล เครื่องในสัตว์ เนื้อไม่ติดมัน และธัญพืชไม่ขัดสี

7. เบตาแคโรทีน

           เบตาแคโรทีนช่วยให้ดวงตาสดใส ชะลอความเสื่อมของดวงตา และมีส่วนช่วยในการลดความเสียหายจากอาการไวต่อแสงของผู้ที่เป็นโรคเลือดได้ เป็นสารที่พบได้มากในผักและผลไม้ที่มีสีเหลือง สีส้ม เช่น ฟักทอง แครอท มะม่วงสุก แอปริคอต แคนตาลูป เป็นต้น

8. ลูทีน

           ลูทีนขึ้นชื่อในเรื่องการบำรุงสุขภาพสายตา ช่วยให้เม็ดสีจอประสาทตาเพิ่มขึ้น ซึ่งจะช่วยกรองแสงได้ดีขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยเสริมสร้างความจำ สุขภาพหัวใจ และสุขภาพผิวให้ดีขึ้นได้อีกด้วย โดยลูทีนมักจะพบมากในผักใบเขียว เช่น ผักโขม ผักคะน้า ถั่วลันเตา และข้าวโพด เป็นต้น

9. โอเมก้า 3

           โอเมก้า 3 สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคได้หลายชนิด เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคมะเร็ง โรคอัลไซเมอร์ เป็นต้น รวมถึงยังมีส่วนช่วยเสริมสร้างพัฒนาการ และสุขภาพของเด็กได้อีกด้วย โดยจะพบโอเมก้า 3 ปริมาณมากได้ในเนื้อปลา อาหารทะเล น้ำมันตับปลา น้ำมันรำข้าว เป็นต้น

           หากคิดว่ามื้ออาหารที่ทานมายังได้รับสารต้านอนุมูลอิสระไม่เพียงพอ การทานอาหารเสริมชะลอวัยก็เป็นอีกทางเลือกที่สะดวกสบาย โดยอาหารเสริมมีให้เลือกด้วยกันหลายชนิด เช่น อาหารเสริมวิตามินเอ ซี อี ซีลีเนียม และประกอบด้วยสารต้านอนุมูลอิสระมากถึง 70–1,660% ของปริมาณที่แนะนำต่อวัน จึงแนะนำให้ผู้ที่ทานอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระควรศึกษาฉลากผลิตภัณฑ์ และปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทาน เพื่อป้องกันไม่ให้ร่างกายได้รับสารมากเกินไป และอาจส่งผลอันตรายต่อร่างกายได้นั่นเอง

แม้ว่าสารต้านอนุมูลอิสระจะมีคุณประโยชน์มากมาย แต่ถ้าหากได้รับสารนี้มากเกินไปก็จะส่งผลเสียต่อร่างกายได้ 

• ผู้ที่สูบบุหรี่ที่ได้รับเบตาแคโรทีนในปริมาณมาก จะเพิ่มโอกาสในการเป็นมะเร็งปอดมากขึ้น 
• การรับประทานวิตามินอีในปริมาณมาก จะมีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากและโรคหลอดเลือดสมองมากขึ้น
• ผู้ที่ต้องทานยาต้านการแข็งตัวของเลือด หากทานอาหารเสริมวิตามินอี อาจเพิ่มโอกาสเลือดออกได้
• ซึ่งผู้ที่เกิดผลข้างเคียงจากการได้รับสารต้านอนุมูลอิสระมากเกินไป มักจะเป็นผู้ที่ทานอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้น คำแนะนำในการรับสารต้านอนุมูลอิสระนั้นควรมาจากการทานอาหารที่มีประโยชน์จะเป็นการดีกว่า

สรุป

           สารต้านอนุมูลอิสระ คือสารที่ต่อสู้กับอนุมูลอิสระ และคืนความสมดุลให้แก่ร่างกายได้ สารต้านอนุมูลอิสระยังมีส่วนช่วยในการบำรุงสายตา หัวใจ ผิวพรรณ เส้นผม ช่วยต้านทานโรคบางชนิดได้ ซึ่งเป็นสารที่พบได้ในอาหารจำพวกผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน อาหารทะเล และธัญพืชต่างๆ หากรับประทานอาหารอย่างพอดีและครบถ้วน ย่อมได้รับสารต้านอนุมูลอิสระเพียงพอต่อร่างกายอย่างแน่นอน

หลังจากที่รู้เรื่องเกี่ยวกับสารต้านอนุมูลอิสระกันไปแล้ว มาดูคำถามพร้อมคำตอบ ในเรื่องสารต้านอนุมูลอิสระกันบ้างว่ามีอะไรบ้าง

• สารต้านอนุมูลอิสระช่วยป้องกันมะเร็งได้ไหม

           ยังไม่มีงานวิจัยที่พิสูจน์ได้อย่างชัดเจนว่าสารต้านอนุมูลอิสระสามารถป้องกันมะเร็งได้ แต่สารต้านอนุมูลอิสระมีส่วนเกี่ยวข้องในเรื่องของการช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งบางชนิดได้เท่านั้น

• สารต้านอนุมูลอิสระช่วยเสริมความจำได้ไหม

           จากการศึกษาพบว่าการได้รับสารต้านอนุมูลอิสระอย่างเบตาแคโรทีนเป็นเวลานาน ก็มีแนวโน้มที่ช่วยให้การรับรู้และความจำดีขึ้นได้ 

• อาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระ ปลอดภัยไหม

           การทานอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระ หรืออาหารเสริมชะลอความแก่จะปลอดภัย หากทานโดยอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ โดยเฉพาะผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ ให้นมบุตร และผู้ที่ทานยารักษา ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทานอาหารเสริมทุกชนิด